Milos, ostrvo Miloske Venere i nestvarnih plaža

Milos je najzapadnije ostrvo grčkih Kiklada.
Poznat je po svojim raznobojnim formacijama stena, zanimljivoj istoriji i čuvenoj statui Afrodite sa Milosa.
Ostrvo ima oblik konjske potkovice. Zapravo, u sredini se nalazi veliki prirodni zaliv, koji je nastao kao rezultat erupcije vulkana. Zbog toga je Milos poznat i kao „ostrvo boja“.

 

Kako stići do Milos ostrva

Milos se nalazi oko 140 km od Atine, tačnije negde na sredini između Atine i ostrva Krit.
Tokom leta, dnevno saobraćaju Olympic Air letovi iz Atine koji traju oko 35 minuta. Turisti obično dolaze trajektima iz Pireja, glavne atinske luke, a zatim se vraćaju kući sa atinskog aerodroma. Putovanje trajektom traje od 4 do 7 sati, a karta košta od 40 do 70 evra, zavisno od vrste trajekta i rute. Takođe, do Milosa imate trajekte sa Sanotorinija, Mikonosa i Krita. Raspored vožnje trajektima možete pogledati ovde.

Najbolji način za istraživanje ostrva je automobilom ili motorom koje možete uzeti u rent-a-car agencijama. Takođe, postoji lokalni javni prevoz, ali autobusi voze samo do u nekoliko gradića-sela i plaža. Autobuska karta iznosi oko 2.00 €. Glavni autobuski terminal se nalazi u centru luke Adamas, u neposrednoj blizini hotela Portiani i taksi stanice. Osim toga, taksijem možete doći do plaža i posetiti ostala mesta na ostrvu. Takođe, u Adamas i Poloniji lukama možete rezervisati razne izlete brodićima.

 

Milos ostrvo: par informacija 

Na ostrvu površine 160 km živi oko 6.000 stanovnika. Ostrvo je uglavnom planinsko, sa mnogo brda, a najviši vrh je vrh Proroka Ilije, visok 751m. Klima je umereno mediteranska, sa dosta sunca tokom godine. Zima je blaga, sa malo kiše.
Između juna do septembra, Meltemi, suv i jak vetar duva širom Egejskog mora. Vetar je najjači tokom jula i avgusta. Ponekad može biti veoma jak, da čak ni trajekti ne mogu napustiti luke. Iako je vetar dobar za jedrenje, jedrenje na dasci ili kitesurfing, morate pratiti vremensku prognozu, posebno ako planirate da iznajmite brod ili jahtu.

Pošto nema masovnog turizma, možete pronaći razne vrste smeštaja, od jeftinijih do luksuznih apartmana i vila. Takođe, možete odsesti i u hotelima, ali na ostrvu nema velikih turističkih kompleksa.

 

Nekoliko reči o istoriji Milosa

Istorija Milosa doseže čak do neolitnog doba (7000-2800 pne). Tokom bronzanog doba (2800–1100 pre nove ere), Milos je bio centar kikladske civilizacije. Najznačajniji grad je bio Filakopi, smešten na severu ostrva. Filakopi je uništen od strane Mikejaca oko 1400. godine pre nove ere, koji su sagradio novi grad sa svetilištem. Potpuno je napušten u 11. pne. I danas se mogu videti jedino ostaci zidina nekadašnjeg grada.

Zatim su u 10.BC  došli Dorijanci i osnovali naselje na području Klime, ispod današnjeg sela Plake i Tripitija. Tokom Peloponeskog rata stanovnici su pokušavali da ostanu neutralni, ali su ih Atinjani porobili 416. godine pre nove ere. Nakon rata, Spartanci su im pomogli da obnove grad. Tokom helenističkog perioda Milos je ponovo postao prosperitetan pod vlašću Makedonaca, Antigonida i Egipćana.

 

Od Rimljana do danas

Vladavina Rimljana je bila važna za Milos zbog trgovine mineralima. Iz ovog perioda, ispod Tripitija potiče drevni mermerni amfiteatar, kao i katakombe, napravljene da štite hrišćanske stanovnike tokom njihovih verskih obreda i mesta gde su sahranjivali svoje umrle.

 

Zatim su posle propadanja Rimskog carstva, svi Kikladi uključujući i Milos, postali deo Vizantijskog carstva. Godine 1204., dolaze pod mletačku dominaciju koja traje do 16. veka, kada su ih osvojile Osmanlije 1566. godine.

Posle grčke revolucije za oslobađanje od turske vlasti, ostrvo je 1830. godine ujedinjeno sa ostatkom Grčke, zajedno sa ostalim kikladskim ostrvima. Ali posle Drugog svetskog rata, mnogi stanovnici su napustili ostrvo zbog teških životnih uslova. Srećom, sa razvojem turizma tokom poslednjih decenija, Milos je postao zanimljiva i poželjna turistička destinacija.

 

Istorija rudarstva na ostrvu Milos

Zahvaljujući vulkanskom poreklu, rudarska istorija Milosa počela je pre 10.000 godina i traje do danas. Neolitski period obeležio je obsidijan, crni kamen, pogodan za pravljenje oružja i oruđa. Nakon toga, rudarska industrija i trgovina  različitim mineralima, kao što su sumpor, kaolin, alunit i proizvodnja soli su se razvijali vekovima.
Inače, savremeni rudarski period počeo je 1862. godine, prvom koncesijom za rudnike, uključujući proizvodnju sumpora, kaolina, barita, bentonita, perlita, silicijumskog kamenja, mangana. Danas je Milos najveći proizvođač bentonita i perlita u Evropskoj uniji.

Rudnik sumpora Thiorychia

Jedno od izvanrednih podsetnika na veliku istoriju rudarstva je Tiorihija (Thiafes), rudnik sumpora, koji se nalazi u blizini plaže Paliorema, na jugoistočnom delu ostrva. Eksploatacija sumpora započeta je još od 5. veka. B.C., kada je Milos bio pod vlašću Atinjana, a nastavio se i za vreme Otomanskog carstva. Ali sistematska eksploatacija počela je 1862. godine od strane nezavisnih učesnika, sve do 1928. godine, kada je osnovana kompanija „Theiorichia of Milos“.

Budući da su 1958. godine SAD izvezle velike količine sumpora na globalna tržišta po niskim cenama, iste godine je rudnik zaustavio proizvodnju i napušten je. I danas se mogu videti ostaci industrijske opreme, pruge, kancelarijska zgrada i radničke sobe.

Više o istoriji rudarstva i geološkim formacijama možete pogledati u Rudarskom muzeju (MMM), smeštenom u Adamasu.

 

Milos ostrvo: šta videti i raditi 

Kao što sam već napomenula, Milos je poznat po impresivnim formacijama stena koje okružuju neverovatne plaže.

Kupanje, ronjenje, jedrenje, jedrenje na dasci, vožnja kajakom, čine vaš odmor na Milosu veoma zanimljivijim. Takođe, poznat je po antičkoj istoriji, pomenutoj rudarskoj proizvodnji i pre svega, skulpturi Miloske Venere, koja se danas može videti u Luvr muzeju u Parizu.

I naravno, možete uživati u tradicionalnoj grčkoj kuhinji i vinima i pridružiti se lokalnim feštama i događajima tokom jula, avgusta i septembra.

 

Milos ostrvo je ostrvo nestvarnih plaža

Jednom rečju, plaže Milosa su predivne!
Postoji više od 70 plaža, peščanih i šljunkovitih, organizovanih i izolovanih, sa kristalno čistom vodom. Širom ostrva možete videti različite nijanse bele, sive, crne, žute, crvene, braon i ljubičaste boje stena koje okružuju plaže. I izgledaju potpuno nestvarno!

Neke od fascinantnih plaža su:

• Sarakiniko, ogromna bela stena, poznata kao “mesečeva plaža” jer izgleda kao da hodate po površini Meseca.
• Paliochori, peščano-šljunkovita plaža sa neverovatnim bojama stena i duboke plave vode.
• Firiplaka, prelepa peščana plaža sa fantastičnim stenama i šarenim kamenčićima.
• Paliorema, plaža sa napuštenim rudnikom sumpora i ostacima konstrukcije rudnika.
• Tsigrado, plaža u malom zalivu, do koje stižete kroz uski prolaz mežu stenama, koristeći kanap i merdevine.
• Kleftiko: nije plaža u pravom smislu jer se do nje se može doći samo brodom tokom izleta. Predstavlja znamenitost ostrva, sa izvanrednim stenama i tirkiznom vodom.

 

👉🏖️ Više o plažama na ostrvu Milos možete pročitati ovde.

Svakako, jedan od najboljih načina da se vide prirodne lepote Milosa je organizovani izlet brodićima, kataramanima ili luksuznim jahtama. Ako imate dovoljno vremena, planirajte i ovaj izlet jer je plovidba oko ostrva nezaboravno iskustvo.
👉⛵ Više detalja o avanturi sa jedrenja možete saznati ovde.

 

Adamas (Adamantas)

Adamas je glavna luka na ostrvu, smeštena u velikom i prirodnom zalivu.

 

Nekada je to bilo malo selo koga su osnovale izbeglice sa Krita, a danas je to turistički centar ostrva.

 

U gradiću možete pronaći razne vrste smeštaja, banke, poštu, lekare, turističke agencije.

 

I naravno, tu su taverne, kafići i radnje sa suvenirima i raznim stvarima.

 

Kao što sam već napomenula, glavni autobuski terminal nalazi se u centru, kao i pristanište za jahte i brodića za jedrenje. Pored luke nalazi se mala plaža Lagada, a s druge strane je duga peščana plaža Papakinou.

Vrhunac sezone su juli i avgust, ali nije gužva kao što može obično biti na ostalim grčkim ostrvima i mestima tokom leta. Zapravo, Milos je savršen ako želite miran i zanimljiv odmor, bez aktivnog noćnog života i žurki.

 

Milos ostrvo: nekoliko zanimljivih mesta koja se mogu posetiti:

◊ Stara crkva Svetog Trojstva – mala crkva u blizini luke. Unutar nje se nalazi Crkveni muzej sa svetom ikonom iz 14. veka.

♦ Crkva Agios Haralambos – izgrađena 1870. godine, na brdu Adamas, sa plavom kupolom.

 

◊ Rudarski muzej Milos, sa mnoštvom informacija o istoriji rudarstva i geološkim formacijama.

I naravno, tu je taverna O! Hamos, pored plaže Papikinou. Inače, jelovnik je ručno napisan na nekoliko različitih jezika! Domaća hrana je  veoma ukusna i sastoji se od tradicionalnih grčkih specijaliteta napravljenih od lokalnih namirnica. Takođe, ako želite, možete ostaviti komentar napisana na poleđini drvenih stolica 🙂

 

Nakon obroka, doneli su nam malu belu kuglicu u čaši vode. Konobar nam je objasnio da je u pitanju Mastiha, koja se koristi kao osveživač daha. Moja sestra i ja smo bile oduševljene jer smo videli ovu prirodnu smolu sa specifičnim ukusom tokom našeg odmora na ostrvu Hios pre nekoliko godina.
Više o mastici, ovom jedinstvenom proizvodu sa Hiosa možete pronaći ovde.

 

Plaka

Plaka je glavni grad Milosa, osnovan 1800. godine. Nalazi se na severu ostrva i gleda na plavo Egejsko more.
To je malo mesto, sa belo okrečenim kućicama i plavo obojenim vratima i prozorima, tipično za kikladsku arhitekturu.

 

Automobili ne mogu da uđu u centar zbog uskih prostora između kuća.
Prijatno je šetati uskim i kaldrmom popločanim uličicama u potrazi za zanimljivim tavernama, kafićima, malim radnjama sa ručno rađenim umetničkim predmetima i nakitom, okruženim cvećem i belim zidovima.

 

Obilazeći Plaku, naišle smo na prelepu belu crkvu, Panagia Korfiatissa, sagrađenu 1820. godine.

 

Iz dvorišta crkve pruža se neverovatan pogled na plavo more i susedna ostrvca.

 

A onda smo videli ostatke katoličke crkve Rosarija – Monastiraki Rosario, koju je sagradio francuski vicekonzul Luis Brest. Inače, 1820. godine on je pomogao u pregovorima oko prodaje statue Miloske Venere i transporta u Francusku. Njegova žena Katarina, sahranjena je u dvorištu crkve 1823. godine.

 

Plaka Castro

Zapravo, Plaka se razvijala oko venecijanske tvrđave, koja potiče iz 13. veka. Nalazi se na najvišoj tački Plake i nekada je bilo utočište stanovnicima od gusarskih napada. Da biste došli do vrha, morate ići strmom plavo-belo okrečenom stazom između kuća.

 

Kad stignete do vrha, možete uživati u neverovatnom pogledu na plavo more, Plaku i crkvu Panagia Korfiatissa. Takođe, na putu nalazi se crkva Panagia Skiniotissa (poznata kao Mesa Panagia) i crkva Panagia Talasistra iz 19. veka.

 

A zalazak sunca sa ovog mesta je prosto neverovantan 🙂

 

Ako imate dovoljno vremena, možete posetite Folklorni muzej i Arheološki muzej.

 

Arheološki muzej Milosa

Arheološki muzej je smešten u maloj neoklasičnoj zgradi iz 1870. godine.

 

Za javnost je otvoren 1985. godine i sadrži antikvitete otkrivene tokom iskopavanja na ostrvu.

 

 Iako je muzej mali, možete videti praistorijsku zbirku iz bronzanog doba naselja Filakopi, kolekciju obsidijana, skulpture, keramiku i razne natpise.

 

Ali najvažniji deo je gipsani kip Afrodite od Milosa, koju predstavlja Venere de Milo.
To je prva statua koju vidite kada uđete u muzej.

 

Miloska Venera (Venere de Milo)

I da se podsetimo malo grčke mitologije.
Afrodita je bila drevna grčka boginja ljubavi, lepote i seksa, poput Venere kod Rimljana.

Pretpostavlja se da je statuu napravio grčki vajar Aleksandros iz Antiohije oko 100 godina pre nove ere.
Ova mermerna skulptura je visoka 203 cm.

 

Godine 1820., mladi meštanin Iorgos Kentrotas ju je slučajno pronašao u polju u blizini Tripiti. Bila je zakopana u zidu u ruševinama drevnog grada Milosa. Pronašao je dva dela: gornji torzo i noge, prekrivene draperijom. U iskopavanju mu je pomogao francuski mornarički oficir Olivije Voutier iz francuske flote.

Takođe, o tome je obavestio Luja Bresta, francuskog vicekonzula sa Milosa. Posle mnogo pregovora, statua je kupljena u ime Markiza de Rivierea, francuskog konzula Otomanskog carstva u Carigradu. Predstavio ju je francuskom kralju Luju VIII 1821. godine u Parizu, koji ju je zatim poklonio Luvr Muzeju. I danas, nakon 200 godina, Miloska Venera je još uvek tamo, privlačeći pažnju posetilaca.

Tokom iskopavanja pronađeno je nekoliko skulpturalnih fragmenata i odvojena leva koja je držala jabuku, nakit i natpisno postolje sa imenom vajara. Ali izgubili su se nakon otkrića.

“Vrati Afroditu kući”

Pre par godina, stanovnici Milosa su započeli kampanju „Vrati Afroditu kući“, posvećenu povratku statue Miloske Venere u njen dom, tj. ostrvo Milos. I dalje se postavlja pitanje da li je kupljena ili ukradena, jer je u tom periodu Milos bio pod turskom vlašću.

Ali Miloska Venera se još uvek nije vratila kući. Više o ovom projektu možete pročitati ovde.

 

Tripiti seoce (Trypiti)

Na pešačkoj udaljenosti od Plake nalazi se seoce Tripiti. U centru se nalazi crkva Agios Nikolaos, okružena belo okrečenim kućicama, nekoliko taverni i apartmanima.

 

Tripiti je poznat po gore pomenutoj statui Miloske Venere, katakombama i rimskom antičkom pozorištu.

 

Katakombe & Milos ostrvo

Katakombe se nalaze se pored drevnog grada Milosa.
Zapravo, i naselje Tripiti dobilo ime po mnogim  pećinama koje su se nalazile u beloj vulkanskoj steni.

 

Katakombe datiraju iz perioda između prvog i četvrtog veka. Zajedno sa rimskim katakombama i katakombama iz Svete zemlje, katakombe sa Milosa spadaju među najpoznatije na svetu. Čak se i pretpostavlja se da su starije od onih u Rimu.

 

Stanovnici su ih koristili kao groblje za svoju voljene, a kasnije je to bilo mesto za verske obrede i utočište od napada raznih osvajača godinama.

Katakombe su iskopane 1843. godine. Kompleks hodnika i komora dugačak je oko 200 m. Galerije su široke od 1 do 5 m i visine od 1,6 do 2,5 m. Procenjuje se da je u njima sahranjeno oko 2.000 stanovnika.

Postoje dve vrste grobnica: horizontalne i lučne, kao i podne grobnice. U nekima od njih još uvek postoje ostaci natpisa i dekorativnih ukrasa. graves. In some of them, there are still remains of inscriptions and decorations. Posetioci mogu videti samo nekoliko manjih odaja. Inače, unutra je prilično mračno, ali poseta katakombama je vrlo zanimljivo iskustvo.

 

Karta za odrasle iznosi 4 evra, i 2 evra za osobe starije od 65 godina, dok je za studente iz EU besplatna.
Vreme za posete: ponedeljak – nedelja, od 9.00 do 18.45, dok su utorkom zatvorene. Više o katakombama možete pronaći ovde.

 

Antičko pozorište Milosa

Oko 200 metara od katakombe nalazi se antičko pozorište Milosa.

Prva konstrukcija verovatno datira iz helenističkog perioda i drevnog grada Klime. Ali ostaci koje danas možemo videti pripadaju rimskom periodu iz 4. veka nove ere, a korišćen je i do  početka 7. veka nove ere. Smešteno na stenovitom brdu, pozorište je moglo da primi oko 7.000 posetilaca.

 

Prvo istraživanje započeto je 1735. godine kada je jezuitski monah našao nekoliko redova mermernih sedišta i deo auditorijuma. Ali prve iskopine ​​započeo je 1816. nemački arhitekta. Kasnije se nastavilo sa iskopavanjem 1836. godine, za vreme vladavine kralja Otta, sina Ludvika I, kralja Bavarske.

Poslednjih decenija urađeno je još nekoliko iskopavanja i manjih rekonstrukcija. Od 2016. godine, pojedine kulturne manifestacije se održavaju u pozorištu.

 

U današnjem vremenu, možemo videti ostatke dela pozornice za orkestar, sprat scenske zgrade, neke manje delove fasade scenskih zgrada i građevina. Ako posetite pozorište, napravite pauzu i sedite neko vreme na mermernim sedištima (neki od njih su zamenjeni mermerom sa Parosa). Pokušajte da zamislite kako je pozorište izgledalo u doba svojih najboljih dana, uživajući u zvucima orkestra i glumačkoj igri. Uživajte u tišini pogledu iz pozorišta na more, jer je neverovatan osećaj biti okružen ovakvim antičkim remek-delom.

 

Klima 

Klima je malo ribarsko selo, ispod današnjeg sela Tripiti. Samo krenite u šetnju na dole prema moru i stižete na ovo zanimljivo mesto. Nekada je to bila važna drevna luka.

 

Postoji nekoliko interesantnih ribarskih sela, uglavnom na istočnoj strani, kao što su Firopotamos, Mandrakia, Areti, Fourkovouni, Agios Konstantinos.

Za ova sela su karakteristične male dvoetažne bele kuće, poznate kao “Sirmata”. Na svakoj kućici, vrata i prozori su obojeni u različitim bojama. Prizemlje se koristi kao garaža za čamce, a na prvom spratu su apartmani. Neki od njih mogu se iznajmiti tokom leta.

 

Polonija (Appolonia)

Polonija se nalazi na severoistoku ostrva. Od Adamasa je udaljena oko 20 km, a povezani su svakodnevnim autobuskim prevozom. To je druga luka na Milosu, ali je mnogo manja od luke u Adamasu. Odavde možete uhvatiti trajekt do susednog Kimolosa, malog i zanimljivog ostrva da provedete jedan ili više dana.

U ovom malom ribarskom selu možete pronaći dosta različitih vrsta smeštaja, par prodavnica, rent-a-car agencije, kafiće. Takođe, Polonija je poznata po odličnim ribljim restoranima na promenadi. Mala peščana plaža se takođe nalazi blizu luke.

 

Sanjarenje o Milosu

 

Milos ostrvo je savršeno mesto za aktivan i zanimljiv odmor, istovremeno i miran i hedonistički.
Bez obzira da li ste došli sa prijateljima, partnerima ili sa decom, odmah ćete se zaljubiti u Milos ostrvo.

Međutim, u ovoj korona situaciji još uvek smo ograničeni na putovanja. Jedino što možemo je da gledamo fotografije i razmišljamo o neverovatnim plažama, zanimljivim istorijskim znamenitostima i divnim zalascima sunca. Ali nadam se da će se to promeniti uskoro i da ćemo ponovo moći da putujemo po Grčkoj i širom sveta.

 

I nadam se da će se Miloska Venera, jedno od najpoznatijih dela starogrčke  kulture, uskoro vratiti svojoj kući.